Heel wat van mijn klanten hebben een beroep waarin ze te maken krijgen met onregelmatige werkuren. Denk maar aan ploegarbeiders, verpleegkundigen, bakkers, spoedartsen, … Mensen die in nachtploegen werken, blijken gemiddeld 42 minuten minder te slapen dan mensen die overdag werken. Vanzelfsprekend heeft dat een invloed op hun dagelijkse levenskwaliteit: ze voelen zich vaak futloos en moe en hun eetpatroon zorgt voor heel wat extra kilo’s. En dan wordt er bij mij aangeklopt voor hulp …

Helemaal wennen aan nachtdiensten doet je lichaam nooit. De mens is tenslotte geen nachtdier. Daglicht is voor ons onontbeerlijk en zorgt ervoor dat we goed kunnen functioneren. Het zorgt voor de aanmaak van hormonen en vitamine D, maar ook voor de stoffen die ons wakker houden of juist in slaap doen vallen. Als we ’s nachts gaan slapen, zakt onze lichaamstemperatuur en overdag wordt deze hoger om ons net alert te houden. Als we dus na een nachtshift ’s morgens in bed willen kruipen, dan zal je lichaam je altijd tegenwerken, zeker wanneer het het daglicht heeft gezien.

Mijn klanten die ’s nachts werken, mogen al blij zijn als ze 5 uurtjes slaap halen. Dat is bitter weinig in vergelijking met de 7 à 8 uren die een gemiddelde collega haalt die tijdens normale kantooruren werkt. Voldoende slaap na het wakker worden ’s middags is dan ook essentieel. Rond 16 u. kent je lichaam een temperatuurdaling, dus dat is het ideale moment voor een lang dutje om je energieniveau op peil te houden.

Je wordt niet noodzakelijk dikker van een tekort van slaap op zich, maar wél van het type eten waarnaar je grijpt. Een lager energieniveau doet je meer naar eten grijpen, en vooral naar het meer ongezonde soort. Vaak eten mijn klanten tijdens hun nachtshiften bovendien ook uit verveling.

Een drankje helpt je wel in slaap? Vergeet het maar! Alcohol lijkt alleen maar te helpen, want in werkelijkheid slaap je een stuk minder rustig. Kies eerder voor warme melk met anijs (nee, geen pastis 😉 ) of zorg voor de nabijheid van een lavendel- of vanillegeur. Dat werkt ontspannend.

Vlak voor het slapen gaan nog aan sport doen, is af te raden. Maar even kort wat beweging net na het opstaan, zorgt ervoor dat je lichaamstemperatuur stijgt en je je fitter voelt. Let wel op: laat je slaap voorgaan op het sporten.

1. Draag een zonnebril wanneer je in de ochtend van je werk naar huis gaat. Je biologische ‘dagklok’ die door het daglicht in werking wordt gezet, wordt op die manier gesaboteerd.
2. Ga bij thuiskomst onmiddellijk slapen en probeer alles wat je hersenen stimuleert uit de weg te gaan. Ik denk hier onder meer aan TV-kijken, chatten, …
3. Mijd koffie, thee en cola tijdens de laatste uren van je nachtdienst. Idem dito wat betreft alcohol na je shift en voor het slapen gaan.
4. Zoek een vast slaapritueel en zorg dat je slaapkamer donker, stil en fris is. En zet alle apparaten uit. Wat lavendelgeur helpt je bovendien rustig te slapen.